Genoeg van lijstjes?
Heb jij dat ook?
Elke dag komen er tal van berichten met … jawel hoor… weer een lijstje.
Deze ochtend las ik lijstjes over hoe ik in vijf stappen minimalistisch kan leven… en ééntje over hoe ik in 10 stappen mijn administratie onder controle krijg en ééntje met 9 tips over Linkedin marketing en ééntje over gezond afvallen en ééntje over de inrichting van mijn huis….
Hangen er op jouw kantoor ook lijstjes, voor je, achter je en naast je?
Lijstjes om een feestje te organiseren, een lijstje om gezond te gaan bewegen, een to-do lijstje van dingen die in het huis moeten gebeuren, allemaal lijstjes van dingen die ‘goed voor je zijn’…,
En voel je soms ook hoe de moed je in de schoenen zinkt.?
Lijkt het soms alsof jouw leven van lijstjes aan elkaar hangt. Dat je eerst nog zoveel lijstjes moet doorploegen om daarna pas volop te gaan leven.
Dat het leven pas ‘goed’ is als op alle lijstjes alle items zijn afgevinkt?
Voelt het soms alsof je pas helemaal OK bent als alles ‘af’ is.
En het lijkt alsof je de stress in jouw leven pas echt goed kan hanteren door jouw leven langs alle kanten in te richten door lijstjes.
En als je je moe of gestresseerd voelt, is er vast wel weer een lijstje dat dé oplossing biedt.
Lijstjes maken vaak dat je het gevoel hebt dat je achterloopt… en dat er dus wel écht iets mis met je is.
Ik twijfel niet aan de functie van lijstjes… lijstjes zijn leuk en nuttig…ze helpen inderdaad om een aantal dingen in ons leven te managen.
Maar het probleem is nu net dat we soms denken dat ons leven goed gemanaged is OP VOORWAARDE dat het ingelijst is. Dat alle aspecten van ons leven door lijstjes wordt gemanaged. We creëren door al die lijstjes vaak de illusie dat het leven maakbaar is en dat alles goed komt zolang de lijstjes maar af zijn…
Voelen al die lijstjes soms ook als ‘too much’ en wil je weer op een andere manier aan het werk? We zouden nog vergeten dat er een aantal dingen in ons leven zich niet in lijstjes laten gieten.
Transactionele Analyse
Laat ons eens kijken naar deze gevoelens van stress, van machteloosheid, van onvolmaaktheid bij het maken en leven met al die lijstjes.
Transactionele Analyse geeft ons een helder kader om het leven van elke dag te begrijpen en te beïnvloeden.
TA biedt heldere modellen die ons helpen om schijnbaar ingewikkelde processen en patronen te begrijpen en te veranderen.
Één van de centrale modellen in de Transactionele Analyse is het Ego–toestanden model. Dit model gaat over de manier waarop je je positioneert ten opzichte van de anderen, ten opzichte van het leven.
• Het maakt een heel groot verschil of we de wereld vanuit een machteloze positie bekijken en vanuit die positie de ‘lijstjes-terreur’ ondergaan of vol vertrouwen lijstjes gebruiken om vorm te geven aan ons leven van elke dag .
• Het maakt een groot verschil of we ervan uitgaan dat alles goed komt ofwel dat we steeds maar angstiger worden.
We kunnen ons immers op verschillende manieren gaan positioneren. De manier waarop je denkt, waarop je voelt en waarop je je gedraagt. De manier waarop je je positioneert, heeft uiteraard een grote invloed op je communicatie en op je relaties. Onze positionering bepaalt immers hoe ons dagelijkse leven verloopt én tevens hoe onze toekomst eruit zal zien.
Er zijn drie manieren waarop je je positioneert:
De Ouder, De Volwassene en het Kind.
Laat ons dan nu even teruggaan naar het lijstjes fenomeen en dit bekijken vanuit deze drie posities:
K = KIND
Betekenis : In onze Kind Positie herbeleven en herhalen we een aantal gevoelens, gedragingen en gedachten die we als jong kind ook al hadden. Dit varieert van Vrij Kind tot Aangepast Kind en Rebel.
1. Vrije kind
In ons Vrije Kind zijn we spontaan. We zijn ons bewust van onze behoeftes, van hetgeen wat we écht nodig hebben en we vinden het belangrijk om daar voor te zorgen.
We gebruiken onze gevoelens, bang , boos, bedroefd en blij, als signalen voor deze behoeftes.
Bijvoorbeeld:
Als we blij worden van een lijstje dat ons vertelt hoe we in drie stappen chocoladetaart kunnen maken, springen we op en gaan we…. Jawel hoor… chocoladetaart maken.
Als we geen zin hebben in chocoladetaart, wordt deze stappenlijst verwijderd en gaan we iets doen waar we wél zin in hebben.
Als we blij worden van een lijstje over hoe we in Linkedin werken, gaan we vrolijk met Linkedin aan de slag. En als we niet zo blij worden van dit lijstje, verwijderen we het lijstje.
2. Aangepast kind :
In ons Aangepast Kind, zijn we minder bezig met wat we zelf écht leuk vinden, of wat we zelf écht nodig hebben. We zijn meer gericht op wat de ander van ons verwacht. Daarmee gaan we terug naar onze kindertijd waar we afhankelijk waren van onze ouders en niet anders konden dan aan de verwachtingen van de ouders voldoen.
Als kind konden we heus niet anders dan aan deze verwachtingen voldoen. Vandaag, als volwassenen, hebben we veel meer mogelijkheden. Als we ons vandaag als volwassenen onmachtig voelen, is de kans groot dat we vanuit onze Kind positie ons machteloos voelen, net zoals we dat als kind ook voelen. We gaan ons gedragen alsof we machteloos zijn, we gaan ons machteloos voelen en ook in die lijn denken.
Als we ons zo positioneren, doen we dit vanuit ons Aangepast Kind. Het wordt belangrijker om aan de verwachtingen te voldoen dan om te gaan voelen wat we zelf écht nodig hebben en écht willen.
Bijvoorbeeld: We willen graag voldoen aan alle lijstjes die er op ons af komen.
We willen wel in drie stappen leren hoe we ons huis inrichten, en ook in 6 stappen leren hoe we terug gezond kunnen gaan eten en in 4 stappen hoe we meer kunnen gaan bewegen. En we gaan ons aanpassen aan alle lijstjes en voor we het weten is heel ons leven ingedeeld in lijstjes… van de ochtend tot de avond is onze tijd ingedeeld door lijstjes.
En zo raken we vaak de link kwijt met wat we écht willen:
Tijd om rustig wakker te worden, graag gezien worden voor wie we zijn en in wat we doen… ruimte om creatief en spontaan te zijn….
Dingen die zich niet zo goed in lijstjes laten vatten.
3. Rebellerend kind
Vanuit ons Rebellerend Kind, steken we de middelste vinger op naar alles wat er van ons verwacht wordt en doen we lekker het tegenovergestelde. We gaan op de rem staan en doen helemaal niets. We saboteren de goede gang van zaken en gaan er prat op dat we ‘ons niets laten zeggen’.
Bijvoorbeeld : Aan lijstjes hebben we een hekel dus we bannen àlle lijstjes uit ons leven. Àltijd en overàl. En dat is nu ook weer niet de bedoeling.
O = OUDER
Betekenis : In de Ouder positie herhalen we wat we van onze Ouders hebben geleerd. We denken, voelen en gedragen zich op de manier waarop onze Ouders (of andere belangrijke Ouder-figuren) zich gedroegen.
Misschien herken je het: je hoort de stem van je vader in jouw hoofd die zegt ‘je moet hard werken om er te komen’. Of jouw moeders stem die zegt ‘het is belangrijk om eerst iemand anders plezier te doen, en dan pas aan je zelf te denken’. Of je herinnert je de juf die zei ‘als je iets doet, moet je het goed doen’. Of je hoorde ergens in een film ‘When the going gets tough, the tough keep going’…of…
Vaak baseren we ons doen en laten op waarden en normen die we van ‘vroeger’ geërfd hebben.
Bijvoorbeeld : En dit geldt soms ook voor hoe we over lijstjes denken.
Diep in ons hart vinden we dat alles ‘altijd in orde moet zijn’ en hopen we dat lijstjes ons daarmee helpen. We ‘lijsten’ ons suf omdat dit past in het waarden en normenpatroon van ‘vroeger’.
V = VOLWASSENE
Betekenis : Één van de uitgangspunten van TA is dat we zelf heel goed in staat zijn om na te denken over ons leven. We zijn in staat om de patronen, de manier waarop we de dingen doen, te kunnen begrijpen. En we zijn perfect in staat om tot andere gedachten te komen. Om andere keuzes te maken. Om nieuwe keuzes te maken en op een nieuwe manier ons leven vorm te geven.
En een ander uitgangspunt in TA is dat we OK zijn. We hoeven niets daarvoor te doen. We zijn al OK en om van te houden… Ook als we helemaal géén lijstjes meer proberen af te werken. Heerlijk toch?
We positioneren ons vanuit de Volwassenen wanneer we gaan nadenken over wat we werkelijk willen.
We maken een keuze over wat werkelijk belangrijk is in ons leven:
Waar worden we écht blij van en wat hebben we écht nodig in ons leven?
Wat is ons hoger doel in de wereld en hoe willen we bijdragen aan een betere wereld.
Vanuit onze Volwassene staan we stil, niet alleen bij wat er nu ‘moet’ maar ook bij onze dromen en verlangens.
De Volwassene stuurt aan.
Hij houdt rekening met ons Vrije Kind, datgene wat we écht nodig hebben, en denkt goed na voordat hij de nodige aanpassingen maakt. De Volwassene brengt ook onze waarden en normen in kaart, evalueert deze en maakt dan een keuze.
Hoe kan je deze wijsheid voor jezelf gebruiken?
Wat ik niet ga doen is je nog eens een lijstje van to-do’s geven.
• Mijn wens en mijn hoop voor jou is dat je al die lijstjes gebruikt zodat ze jouw vooruit helpen in jouw leven. En dat je verder de lijstjes laat voor wat ze zijn.
• Mijn wens en mijn hoop voor jou is dat je diep van binnen voelt dat je OK bent. Ook op dagen dat je niet aan lijstjes toekomt. En op dagen dat de dingen fout lopen.
• Mijn wens en mijn hoop voor jou is dat je liefdevol kijkt naar je ‘fouten’ en ‘mankementen’ en kan zien dat deze allemaal bijgedragen hebben tot waar je nu bent.
• Mijn wens en mijn hoop is dat je vanuit je Kind blijft voelen wat je écht nodig hebt én dat je trouw blijft aan jouw eigen waarden en normen.
• Mijn wens en hoop is dat je je Volwassene in kan zetten om jouw leven eigenzinnig, eigenwijs en eigengereid vorm te geven!!!!
Mijn advies voor deze ene dag is:
Kijk eens of je een dag zonder lijstjes kan.
Een dag waarin je stil staat bij wat er écht belangrijk is en bij wat je écht nodig hebt.
En morgen ga je dan weer gewoon terug naar jouw lijstjes… misschien wat minder lijstjes of misschien andere lijstjes?
Ik wens je een fijne lijstjes-vrije dag.
MEER WETEN OVER TRANSACTIONELE ANALYSE?
Wat ik zo fantastisch vind aan de Transactionele Analyse is dat het op zoveel domeinen in mijn leven-van-alle-dag een krachtig referentiekader biedt van waaruit ik mijn denken, doen en voelen vorm kan geven.
TA biedt een duidelijk kader om probleemoplossend te werken en om heel snel alle opties voor ogen te houden wanneer er zich een probleem voordoet. Het idee dat we ons op drie manieren kunnen positioneren, werkt altijd inspirerend. We kunnen vanuit dit model altijd nieuwe opties proberen als blijkt dat wat we doen, niet werkt.
Of het nu gaat over hoe we met de lijstjeslawine omgaan of hoe we met hulpvragen omgaan.
Via TA kunnen hulpverleners, zorgverstrekkers en leidinggevenden hun leven van alle dag goed organiseren… vanuit het bewustzijn wat ze écht willen en hoe ze écht het verschil willen gaan maken.
TA biedt ook een duidelijk kader om verdiepend te werken. Om écht te gaan begrijpen hoe iemand in elkaar zit en hoe iemand bepaalde patronen heeft ontwikkeld.
in die zin biedt TA een prachtig model om coachend of therapeutisch te werken.
Wil je hier ook meer over leren? Bekijk dan zeker ons opleidingsaanbod Transactionele Analyse op onze website
SCHRIJF JE IN OP ONZE NIEUWSBRIEF
Vond je dit artikel nuttig en toepasselijk op je eigen leven? Wil je nog meer interessante artikels lezen over transactionele analyse en lichaamstaal?
En ben je nog niet ingeschreven op onze nieuwsbrief?
Schrijf je dan nu in op onze website en MAAK KANS OP GRATIS COACHING over hoe jij met lijstjes kan omgaan in jouw dagelijks leven.