‘Onze diepste angst
is niet dat we onmachtig zouden zijn
Onze diepste angst betreft juist onze niet te meten kracht
Niet de duisternis, maar het Licht in ons
is wat we het meeste vrezen.’
Tijdens de periode dat ik in Australië woonde, heb ik Nelson Mandela ontmoet. Voor degenen die dit nog niet weten: Ik heb 5 jaar in Australië gewoond en daar mijn opleiding Transactionele Analyse (TA) gevolgd.
In die periode ontving Nelson Mandela het eredoctoraat aan de Canberra University. Wij, mijn man en ik, kregen de uitnodiging om de ceremonie rondom dat eredoctoraat bij te wonen.
Energie
De zaal zat vol. Ik zal nooit vergeten wat er gebeurde met die grote groep mensen toen Nelson Mandela binnenkwam en zijn toespraak hield. Er ging een energie door de zaal die bol stond van bewogenheid en geraaktheid. Zijn woorden raakten mij persoonlijk, alsof hij ze voor mij geschreven had. Als geen ander wist hij een verbinding te maken en mij aan te moedigen om mijn dromen waar te maken. Achteraf sprak ik daar met andere aanwezigen over. Zij hadden dezelfde ervaring.
Onderstaand gedeelte uit zijn Inaugural speech*, die hij hield toen hij in 1994 president van Zuid-Afrika werd, ging hier ook over en is wellicht voor iedereen bekend. Het gaat over de angst, die we als mensen hebben om te groeien en te stralen.
‘We vragen onszelf af
‘Wie ben ik wel om mezelf briljant, schitterend,
begaafd of geweldig te achten?’
Maar waarom zou je dat niet zijn?
Je bent een kind van God!
Je dient de wereld niet door jezelf klein te houden.
Er wordt geen licht verspreid als de mensen om je heen
hun zekerheid ontlenen aan jouw kleinheid.’
Bescheidenheid in je opvoeding
Herkenbaar, vind je niet? Vaak zijn we opgevoed met het idee: ‘Doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg!’ Daardoor voel jij je geblokkeerd en probeer je jezelf klein te houden om niet te veel op te vallen. Bescheidenheid helpt daarbij. Het is natuurlijk ook veel makkelijker om in een hoekje te gaan zitten en te zeggen dat je iets niet kunt, dan het lef te hebben om het eerst eens te proberen. Maar doe je jezelf daar niet tekort mee? Je blijft daarmee bang om jezelf te zijn, om te stralen.
Hoe gaat TA daarmee om?
In de filosofie van TA staat centraal dat iedereen, ook diegene die jou om hulp vraagt, altijd expert blijft in zijn eigen leven. Een TA-hulpverlener moet er dus altijd voor oppassen om antwoorden zelf te gaan invullen voor degene die om hulp vraagt. Hij heeft alleen de taak om de juiste vragen te stellen, zodat de cliënt inzicht krijgt in zijn eigen denkpatroon en wat daarmee aan de hand zou kunnen zijn.
Blokkade van vroeger
Laten we daar eens iets dieper op ingaan. TA gaat ervan uit dat iedereen geboren is met een heel groot potentieel. Jij dus ook. Als kind heb je jezelf waarschijnlijk aangepast aan wat je ouders van je verwachtten. Dat is heel natuurlijk en een nuttig overlevingsmechanisme. Als jij thuis je mond moest houden, omdat je ouders jouw mening niet wilden horen, en je deed dat braaf, dan hield je de situatie voor jezelf leefbaar.
Jouw bescheidenheid was vroeger dus nuttig, maar inmiddels ben je volwassen en helpt zo’n overlevingsmechanisme je niet altijd meer. Sterker nog, het werkt je soms alleen maar tegen. Je voelt je geblokkeerd in je communicatie, omdat je bijvoorbeeld vroeger nooit jouw mening hebt leren verdedigen! Dat is heel begrijpelijk en het helpt je niet jezelf erom te veroordelen. Je zit er jezelf wél mee in de weg. En dat is zo jammer!
Wil je ervan af?
TA helpt jou om deze patronen bij jezelf te leren herkennen en te beslissen welke mechanismen voor jou nuttig zijn en welke je eigenlijk wilt veranderen. TA spreekt jou aan op je kracht en potentieel en helpt jou om dit verder te ontwikkelen. Juist bij problemen in de communicatie is het belangrijk dat je leert om jezelf goed te kunnen uitdrukken en te kunnen communiceren.
Terug naar Nelson Mandela
In de inleiding vertelde ik dat ik Nelson Mandela persoonlijk heb mogen ontmoeten. Dit gebeurde na de ceremonie. We hebben elkaar de hand gedrukt en er volgde een korte kennismaking. Al voordat ik naar Australië vertrok was hij voor mij een bron van inspiratie en ik voel me dankbaar en ontroerd dat ik hem persoonlijk, in levenden lijve, heb mogen ontmoeten. Zijn woorden hebben een blijvende indruk op mij achtergelaten. Ik hoop van harte dat ze jou ook raken:
‘We zijn bestemd om te stralen,
zoals kinderen dat doen.
We zijn geboren om de glorie Gods die in ons is,
te openbaren.
Die glorie is niet slechts in enkelen,
maar in ieder mens aanwezig.
En als we ons licht laten schijnen,
schept dat voor de ander
de mogelijkheid hetzelfde te doen.
Als we van onze diepste angst bevrijd zijn,
zal alleen al onze nabijheid
anderen bevrijden.’
*Nelson Mandela gebruikte voor zijn inaugural speech de woorden van Marianne Williamson, uit ‘Course of Miracles.’